Η Οδοντιατρική και η σημερινή θέση της Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής
Καθηγητής Ι. Α. Ιατρού Πρόεδρος ΕΕΣΓΠΧ
Αθήνα 13.02.2015
Με την ευκαιρία της δημοσίευσης του Νόμου 4272, ΦΕΚ 145/11.07.2014, σύμφωνα με τον οποίο η μέχρι πρόσφατα μικτή Οδοντιατρική και Ιατρική Ειδικότητα της Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής ορίζεται ως ιατρική, έχουν ανακύψει νέα δεδομένα που συνοδεύονται από προβλήματα, αμφισβητήσεις, συζητήσεις και νεοπαγείς διεκδικήσεις. Αυτονόητο τυγχάνει ότι η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής – εξ αρχής αντίθετη με την τελική διατύπωση αλλά και την αναγκαιότητα του Νόμου αυτού όπως τελικά ψηφίστηκε καθώς το μόνο που επιδιώχθηκε ήταν η εναρμόνιση της Ειδικότητας με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες – οφείλει να εκφράσει ξεκάθαρα τις θέσεις της.
Θεωρώ αρχικά απαραίτητη μια σύντομη ιστορική αναδρομή. Η Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική (ΣΓΠΧ) αποτελεί ιστορικά τόσο για τη χώρα μας και για τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης ένα γέννημα και θρέμμα της Οδοντιατρικής Επιστήμης.
Ως ένα εκπαιδευτικό αντικείμενο ευρύτερο από την Εξακτική διδάχθηκε ως Χειρουργική Στόματος στο Οδοντιατρικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών από τον Καθηγητή Θ. Μαυροκορδάτο από τα μέσα της δεκαετίας του ’50. Ο ίδιος υπήρξε ο εμπνευστής και ιδρυτής το 1959 της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Στόματος μετεξέλιξη της οποίας αποτελεί η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής.
Η ειδικότητα αυτή καθιερώθηκε επίσημα στην Ελλάδα ως μια από τις δυο Οδοντιατρικές ειδικότητες (Ορθοδοντική η άλλη) με το 1ο άρθρο, § 6 του Νόμου 1579/1985 με τον τίτλο «Γναθοχειρουργική». Η καθημερινή πράξη, αλλά και η αναγνώριση της ανάγκης για την πληρέστερη και ευρύτερης δυνατής βάσης εκπαίδευση των υποψηφίων ειδικών, οδήγησε στην προσθήκη του πτυχίου της Ιατρικής (ΦΕΚ 195/30.08.2001) ενώ ακολουθώντας τις Ευρωπαϊκές οδηγίες ο τίτλος της Ειδικότητας μετονομάστηκε σε «Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική» (Νόμος 3209, ΦΕΚ 304/24.12.2003). Στην 3η του § ο Νόμος αυτός καθορίζει με ακρίβεια την πεμπτουσία της ανάγκης της απόκτησης των δυο πτυχίων αναφέροντας ότι ο ειδικός θα πρέπει όχι μόνον να γνωρίζει να αντιμετωπίζει τις παθολογικές καταστάσεις του στόματος και των γνάθων αλλά και τις τυχόν επεκτάσεις τους στην κεφαλή και τον τράχηλο. Επίσης καθόρισε την ειδικότητα ως Οδοντιατρική και Ιατρική. Σε συνέχεια των νομοθετικών ρυθμίσεων για την διευκόλυνση των υποψηφίων προς απόκτηση της Ειδικότητας ψηφίστηκε ο Νόμος 3404, ΦΕΚ 260/17.10.2005, για ξεχωριστές κατατακτήριες εξετάσεις ιατρών και οδοντιάτρων για την είσοδό τους σε 2η Σχολή.
Δυστυχώς μετά από μια άστοχη – κατά την άποψή μου – εισήγηση της Επιτροπής Ειδικοτήτων αρμόδιας για την Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική του ΚΕ.Σ.Υ., στην οποία και μειοψήφησα, και με το αιτιολογικό την πιθανή δυσχέρεια Ελλήνων Ειδικών, που απέκτησαν την Ειδικότητα στην Ελλάδα να εργασθούν ισότιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ψηφίστηκε ο Νόμος 4272, ΦΕΚ 145/11.07.2014, σύμφωνα με τον οποίο η Ειδικότητα ορίζεται ως ιατρική με απώτερο στόχο την εναρμόνισή της με την Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Παράρτημα V.1., σημείο 5.1.3. ΕΚ 2005/36. Όμως ο Νόμος αυτός δεν έλαβε υπόψη του ότι το μείζον (δηλ. αναγραφή τόσο στις Ιατρικές όσο και στις Οδοντιατρικές Οδηγίες) υπερκαλύπτει το έλασσον.
Πέραν της ανιστόρητης και εξωπραγματικής φύσης του Νόμου αυτού, στα επί μέρους άρθρα του εμπεριέχονται στοιχεία από τα οποία ελλείπει παντελώς κάθε έννοια λογικής, τα πιο προφανή από τα οποία καταγράφονται ως εξής:
Α. Πως είναι δυνατόν να είναι κάποιος Οδοντίατρος, κάτοχος μιας ιατρικής Ειδικότητας;
Β. Πως επίσης είναι δυνατόν ένας Οδοντίατρος ως κάτοχος της ιατρικής πλέον αυτής Ειδικότητας να δύναται να εγγράφεται στους κατά τόπους Ιατρικούς Συλλόγους;
Γ. Αναλογίζεται κανείς την πλημμυρίδα των θεμάτων, ασφαλιστικών ή αστικής ευθύνης, που εύλογα μπορεί να προκύψουν;
Δ. Τα περισσότερα Τμήματα Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής στα Νοσοκομεία όπου σήμερα ασκείται αυτή η Ειδικότητα και κυρίως τα τρία Πανεπιστημιακά (στην Αθήνα Ευαγγελισμός, Α.& Π. Κυριακού, στην Θεσσαλονίκη Παπανικολάου) ανήκουν στις Οδοντιατρικές Σχολές ή αποτελούν Οδοντιατρικά Τμήματα.
Ε. Γιατί μια Ειδικότητα η οποία ούτως ή άλλως ξεκινά και στηρίζεται στην απόκτηση των 2 (δυο) πτυχίων να μην αποτελεί Ειδικότητα τόσο της Ιατρικής όσο και της Οδοντιατρικής;
Για όλους τους παραπάνω λόγους η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής με πρόσφατη απόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας της ΓΣ των μελών της (82 στα 85 παρόντα μέλη) ζητά την παλινόρθωση των αστοχιών του Νόμου 4272/2014 με την επαναφορά της παραγράφου ότι η ΣΓΠΧ αποτελεί Ιατρική και Οδοντιατρική Ειδικότητα. Επίσης για να μην παρεμποδισθεί η εναρμόνιση να εξακολουθεί να εγγράφεται στις Ιατρικές Ειδικότητες των Ευρωπαϊκών Ιατρικών Οδηγιών.
Το σκεπτικό της απόφασης αυτής έχει ως στόχο να «καλύψει» και τους συναδέλφους εκείνους, που μπορεί να αντιμετώπιζαν δυσκολίες στο να εργασθούν στις χώρες της ΕΕ και βέβαια να αποκαταστήσει την τάξη στο εσωτερικό της χώρας. Μέχρι την αποκατάσταση αυτής της αστοχίας και δεδομένου ότι με τον τρόπο αυτό η Οδοντιατρική Επιστήμη θα επανακτήσει την – κατά κάποια ερμηνεία – προς στιγμήν απολεσθείσα πλήρους φάσματος Χειρουργική της Ειδικότητα, κάθε συζήτηση για εγκαθίδρυση μιας νέας δανειζόμενης μέρος της ονομασίας περιττεύει.
Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι διαχρονικά η ΕΕΣΓΠΧ και τα μέλη της, έχει σταθεί στο πλευρό του Έλληνα Οδοντίατρου όντας πάντοτε κοντά του, εμπεδώνοντας με ουσιαστικό τρόπο τα απαραίτητο αίσθημα ασφάλειας και συντρέχοντας τον σε κάθε δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει στο δύσκολο έργο του. Ακόμη τόσο αυτή όσο και οι Διευθύνσεις των αντίστοιχων ΣΓΠΧ τμημάτων των Οδοντιατρικών Σχολών και των Νοσοκομείων έχουν συμβάλει σημαντικά στην εκπαίδευσή του και στην βελτίωση της κατάρτισης του με συνεχείς εκδηλώσεις συνεδρίων, ενημερωτικών ημερίδων και σεμιναρίων.
Καθηγητής Ιωάννης Α. Ιατρού, Οδοντίατρος – Ιατρός, Δρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Διευθυντής ΣΓΠΧ Κλινικής Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής
Μέλος Οδοντιατρικού Συλλόγου Αττικής
Εκλέκτορας ΕΟΟ